Non-fictie boeken kunnen echte pageturners zijn, maar spannend zijn ze zelden. Zeg niets: Moord en verraad in Noord-Ierland (originele titel: Say Nothing: A True Story of Murder and Memory in Northern Ireland), geschreven door Patrick Radden Keefe, bewijst dat dit wel degelijk kan. Ik was zelf nooit echt goed op de hoogte van wat er nu precies is gebeurd tijdens de troubles, en wat voor spanningen er tot op de dag van vandaag hangen. Daar geeft Zeg niets perfect antwoord op.

Het verhaal begint met de ontvoering en verdwijning van een weduwe met tien kinderen eind 1972, maar ontpopt zich in een navertelling van de troubles vanuit de ogen van verschillende karakters die allemaal een eigen rol spelen in het burgerconflict in Noord-Ierland. Hoewel het conflict in grote lijnen vooral tussen de katholieken en protestanten leek te gaan, bleek het een stuk complexer te zijn dan dat. De IRA, de beruchte paramilitaire organisatie die aanslagen niet schuwde, was opgesplitst in verschillende milities met verschillende gedachtes. De personages in het boek behoren tot verschillende milities waarbij ze hun idealen proberen waar te maken op hun eigen memorabele manier.

Met aanslagen in de hedendaagse Westerse wereld waren de troubles niet te vergelijken qua dodentallen. Maar het burgerconflict zat zeer diep in de maatschappij verwikkeld, waarbij niemand zijn eigen buren meer kon vertrouwen. Geweld was vaak persoonlijk van aard, de gehele samenleving was ontwricht. Het boek weet goed uit te lichten hoe belangrijk het was op je hoede te zijn in het dagelijks leven, hoe groot de stress was, en dat alles wat je deed consequenties kon hebben voor jezelf en je familie.

Als je een echte kenner bent van de troubles zul je een hoop herkennen, maar anders weet Keefe je waarschijnlijk op een aantal vlakken goed te verbazen. Beide kanten van het conflict worden verteld zonder te oordelen, waarbij de personages hun idealen proberen te verwezenlijken. Een echte aanrader!

Bekijk dit boek